آمادگي جمهوري اسلامي براي بررسي طرح غنی سازی اورانیوم روسيه

برخی مذاکره تلفني علي لاريجاني، دبير شوراي امنيت ملي جمهوري اسلامي با ايگور ايوانف، دبير شوراي عالي امنيت ملي روسيه در باره طرح روسیه برای غنی سازی اورانیوم ایران را نوعي عقب نشيني و گروهي آن را راهي منطقي براي خروج از يک بن بست تلقي کردند. عليرضا نوري‌زاده، تحليلگر مسائل ايران در لندن، در مصاحبه با راديو فردا مي‌گويد: جمهوري اسلامي درواقع الآن به صورت «آري» و «نه» با اين مسئله برخورد کرده. اما با توجه به تبليغاتي که در همين چند ماهه اخير نسبت به هیات مذاکره کننده قبلي شده، هر سیاستمداری در این باره نظر مثبت بدهد، به عنوان سازشکار محکوم می شود. وی می افزاید حکومت ایران تاکنون حقیقت را به مردم نگفته است.
Download file

حسين انتظامي، سخنگوي شوراي عالي امنيت ملي، خبر مربوط به مذاکره تلفني علي لاريجاني، دبير شوراي امنيت ملي جمهوري اسلامي با ايگور ايوانف، دبير شوراي عالي امنيت ملي روسيه را تاييد کرد و گفت که اين مذاکرات با محوريت طرح پيشنهادي روسيه ادامه خواهد يافت. اعلام اين خبر که جمهوري اسلامي آماده بررسي طرح پيشنهادي روسيه در زمينه غني سازي اورانيوم در خاک روسيه است، با واکنش‌هاي متفاوتي در سطح داخلي و خارجي روبرو شد. در ايران، برخي از شخصيت‌ها اين مسئله را نوعي عقب نشيني غير قابل قبول تلقي کردند، در حالي که گروهي اين مذاکرات را راهي منطقي براي خروج از يک بن بست تلقي کردند. B>عليرضا نوري‌زاده، تحليلگر مسائل ايران، در مصاحبه با راديو فردا در این زمینه تحلیل خود را ارائه می دهد.
عليرضا نوري‌زاده: جمهوري اسلامي درواقع الآن به صورت «آري» و «نه» با اين مسئله برخورد کرده. از يک طرف به خاطر فضايي که در داخل کشور درست کرده‌اند؛ و مسئله غني سازي را با امنيت ملي و حاکميت ملي پيوند داده‌اند و به گونه‌اي تبليغات کردند که براي مردم کوچه و بازار چنين تصوري حاصل شده که دست کشيدن از غني سازي، به منزله دست برداشتن از حاکميت ملي است، و اين حق مسلم ايران است که اورانيوم را غني کند. حال، بيان اين و توجيه اين براي مردم، بسيار برايشان سخت است. در عين حال، مي‌دانند که اگر «نه» بگويند، پرونده ايران به شوراي امنيت منتقل خواهد شد. اينجاست که نيازمند عملکرد يک سياستمدار شجاع هستيم که مصالح عاليه کشور را فراتر از مصالح مقدماتي و مصالح شخصي يا همينطور، فضاي تبليغاتي قرار دهد. تبليغات به گونه‌اي بد بوده در اين سال‌ها، که جمهوري اسلامي امروز واقعا در برابر اين که به مردم بگويد که اشتباه کردم و به شما راست نگفتم، درمانده. و اين نشان دهنده اين است که سياست‌هايي که تا به حال در زمينه مذاکرات با اروپايي‌ها و گزارش آن به مردم ايران بوده، قائم بر واقعيت نبوده و بيشتر بر پايه تصورات و تبليغات و شعار استوار بوده است.

مريم احمدي (راديو فردا): فکر مي‌کنيد اين، به گفته شما، سياستمدار شجاع، پيدا شود؟

عليرضا نوري‌زاده: من تصور نمي‌کنم که در شرايط فعلي، چنين شجاعتي را، حداقل در اين مجموعه‌اي که دست‌اندرکار حکومت هستند، دولت آقاي احمدي‌نژاد و مشاورانشان، ببينم. شايد بتوانم بگويم که عاقله مرد اين جمع، کسي که شايد از روي درايت ممکن است کمي به قضايا نگاه کند، آقاي علي لاريجاني است که ايشان هم تا به حال چنين وانمود کرده‌اند که با طرح روسيه موافقت ندارند و اصرار بر اين که غني سازي بايد تمام مراحلش در ايران انجام بگيرد. ولي شايد در پايان ناچار شوند، و آقاي لاريجاني در واقع کسي باشد که با اعلام پذيرش اين طرح، ديگران را نجات دهد و خود را قرباني کند. به هر حال، هر کس که اين حرف را بزند، در شرايط فعلي، در افکار عمومي، با توجه به تبليغاتي که در همين چندماهه اخير نسبت به هيئت مذاکره کننده قبلي، که اقاي روحاني و آقاي سیروس ناصري و ديگران شده، هر کسي که اين کار را بکند، در نگاه مردم حداقل براي مدتي به عنوان فردي است که دست از حاکميت ايران کشيده، حقوق ايران را به بيگانگان فروخته، و از حاکميت ملي مردم ايران دفاع نکرده است.

م. ا: آقای نوری زاده حداقل یک برداشت هم از گفته های مقامات ایرانی این است که ایران خواستار غنی سازی اورانیوم در ایران و روسیه است. یعنی طرح روسیه از نظر مقامات ایرانی نه یک طرح گزینه در مقابل غنی سازی اورانیوم در خاک ایران، بلکه یک طرح تکمیلی است. فکر می کنید روسیه، اروپا و آمریکا با این طرح موافقت کنند؟

علیرضا نوری زاده: تصور می کنم اروپاییها آنچه را که باید به جمهوری اسلامی به عنوان امتیازات می دادند، بالاترینشان را در نشست پاریس دادند، یعنی به آقای روحانی دادند و آن زمانی بود که اروپاییها به طور ضمنی موافقت کرده بودند تعداد محدودی سانتریفیوژ نزدیک به 2500 تا در ایران، در اصفهان، کار بکند که از نظر تعامل رژیم با افکار عمومی دچار مشکل نشود و بتواند به عنوان راه حلی که آبرو او را هم حفظ بکند، اروپاییها ارائه کردند. منتها متاسفانه در آن زمان جمهوری اسلامی این طرح را نپذیرفت و اروپاییها موضعیشان تحول پیدا کرد . و الان بخصوص با هیات حاکمه جدید در ایران، تصور من بر این است که اروپاییها امتیاز بیشتری برای جمهوری اسلامی قائل نشوند. به معنای دیگر اروپاییها پیشنهاد روسیه را سقف اعلای امتیازی می دانند که برای جمهوری اسلامی قائل خواهند بود. منتها جمهوری اسلامی منظور دیگری دارد. در واقع جمهوری اسلامی می گوید آمریکا و اروپاییها، یعنی اروپاییها به نیابت از ایالات متحده تضمین دهند که هیچ برنامه ای برای براندازی ما ندارند و تلاشی برای متزلزله ساختن نظام نخواهند کرد، در آن صورت ما با نگاهی مثبت به این پیشنهادها نظر خواهیم کرد. به عبارت دیگر جمهوری اسلامی یک تضمین برای بقای خودش می خواهد تا بعد دست از برنامه های اتمی پنهانیش بکشد. این نوع صحبتها البته در جلسات علنی مطرح نمی شود، ولی پشت پرده این صحبتها هست و همانطور که اشاره کردم مساله بسیار مهم این است که رژیم جمهوری اسلامی این موضوع را چگونه به مردمی بگوید که دیرسالی است صبح تا شب دستگاههای تبلیغاتی نظام بهشان گفته غنی سازی یعنی حفظ حاکمیت ملی و دست از غنی سازی کشیدن یعنی خیانت به اسلام و به ایران و انقلاب.