ميدان بازى برای جمهورى اسلامی هرروز تنگ‌تر می‌شود

با روى كار آمدن محمود احمدى نژاد ميدان بازى برای جمهورى اسلامی هرروز تنگ‌تر شده است. در واقع اروپا به همان سرعتى كه از ايران دور شده، خود را نزديك‌تر به آمريكا يافته است. اينك شتاب دو سوى اقيانوس آتلانتيك رو به سوى تهران ضرباهنگ و طنينی همسو يافته است. دست كشيدن از غنى سازى اورانيوم خواست مشترك آمريكايی‌ها و اروپايی‌هاست.

ديرگاهى است كه صداى جك استراو وزير خارجه بريتانيا طنين خوش‌اش را در گوش جمهورى اسلامى از دست داده است. حالا استراو نيز به همان گونه سخن می‌گويد كه خام كاندوليزا رايس. نماينده قزوين بر اين باور است كه كينه و عداوت وزير خارجه ايالات متحده نسبت به جمهوری‌اسلامی ريشه در يك ناكامى عاطفى دارد كه به روزگار دانشجويى رايس و آشنايى‌اش با يك دانشجوى ايرانی بازمی‌گردد. در مورد جك استراو دليل بى‌مهرى از نگاه نماينده قزوين هنوز فاش نشده است.

مقامات جمهورى اسلامى ديرزمانی بر اين باور بودند كه اروپا حساب خود را به ويژه پس از رويدادهای عراق از حساب آمريكا جدا كرده است و تهران همچنان می‌تواند بر بندهاى تناقض در نگاه اروپا و آمريكا به مسئله اتمی ايران بازى كند. اما با روى كار آمدن محمود احمدى نژاد ميدان بازى برای جمهورى اسلامی هرروز تنگ تر شده است. در واقع اروپا به همان سرعتى كه از ايران دور شده، خود را نزديك‌تر به آمريكا يافته است. اينك شتاب دو سوى اقيانوس آتلانتيك رو به سوى تهران ضرباهنگ و طنينی همسو يافته است. دست كشيدن از غنى سازى اورانيوم خواست مشترك آمريكايی‌ها و اروپايی‌هاست. حتى تهران نمى‌تواند روى همدلی روس‌ها و چينى‌ها چندان حساب كند و يك ميليارد دلار خريد‌هاى نظامى اخير از روسيه و قراردادهاى عظيم نفت و گاز ميلياردى با چين در برابر آنچه اين دو كشور در معارضه با جامعه بين‌المللى از دست خواهند داد آنقدر جذاببت ندارد كه روسيه وچين را به رويارويی با شركای خود در حلقه هشت كشور صنعتی جهان وادارد و اين نكته‌اى است كه طى دو روز گذشته اغلب رسانه‌هاى انگليسى روى آن انگشت گذاشته‌اند.

مسئله انتقال پرونده اتمى ايران به شورای امنيت قطعى به نظر می‌رسد با اين همه جك استراو در پى تونى بلر نخست وزير انگلستان تاكيد می‌كند اروپا اصولا به راه حل نظامی عليه ايران نمى انديشد و ترجيح می‌دهد در شورای امنيت نيز به صورتی سريع ايران مورد تحريم قرار نگيرد چون مراحلى وجود دارد كه می‌توان نخست آنها را طی كرد. به معناى ديگر جك استراو احتمال اين كه پس از نشست اصطرارى شوراى حكام آژانس بين المللى انرژی اتمى كه به تقاضاى سه كشور اروپايى طرف گفتگو با ايران تشكيل می‌شود، عليه ايران تحريم‌هايى را در شورای امنيت برقرار سازند، منتفى می‌داند.

طى دو روز گذشته تونى بلر در پارلمان و جك استراو در گفتگو با روزنامه نگاران نارضايتى خود را از روند عملكرد جمهورى اسلامى اعلام كرده اند. اغلب روزنامه‌هاى بريتانيا هشدار می‌دهند كه اگر در تعامل با جمهوری اسلامی اين بار به طور جدى رفتار نشود، جمهوری اسلامى نيز به همان راهى خواهد رفت كه كره شمالى رفت و زمانى جهان به خود آمد كه كره شمالى تعدادى كلاهك اتمى درانبارهاى خود پنهان كرده بود. بريتانيا بر اين باور است كه فشارهاى سياسى بر جمهوری اسلامى همچنان مى تواند موثر باشد. بعضى از سياستمداران بريتانيايی روى ارتباط كهن حود با شمارى دولتمردان جمهورى اسلامى بسيار حساب می‌كنند. از جمله آقاى على لاريجانى كه در گذشته نيز گفتگوهايى با مقامات بريتانيايى داشته است، فردی است كه مورد توجه لندن براى بازگذاشتن درهاى گفتگو مى باشد.

* گزارش علی‌رضا نوری‌زاده از لندن براي صداي آلمان