فتواى عدم تكفير اهل سنت ولزوم همزيستى با آنان ازسوى يك مرجع غير حكومتى قم
دكتر عليرضا نورى زاده : آيت الله وحيد خراساني بالاترين پايگاه را در بين مراجع تقليد ايران دارد.
دبي- سعود الزاهد، حيان نيوف
شيخ حسين وحيد خراسانى يكى از مراجع بزرگ تشيع در قم با صدور فتوايى خواهان همزيستى با اهل سنت شد. در تماسى كه العربيه نت با ايشان داشت آيت الله وحيد خراسانى يادآور شد كه در فتواى خود آورده است كه بايد در برابر بيمارى، مرگ و نيازمندى، در كنار برادران وخواهران اهل سنت ايستاد.
آيت الله العظمى شيخ حسين وحيد خراسانى در اين تماس گزارش "تابناك" سايت خبرى وابسته به يك شخصيت با نفوذ جمهورى اسلامى ايران مبنى بر تكفير پيروان مذاهب چهار گانه اهل سنت را رد كرد و آن را غير واقعى اعلام كرد...
ناظران، صدور فتواى عدم تكفير اهل سنت از سوى چنين مرجعى را مهم ارزيابى كردند، زيرا اولين فتوا در اين زمينه خاص است كه "از سوى مرجعى متعصب وغير حكومتى صادر مى شود. به عبارت ديگر، اين بدان معناست كه چنين انديشه و گرايشى همه مذهبيون و سردمداران مذهب تشيع را به خود جذب خواهد كرد. ".
آيت الله خراسانى كيست ؟
آيت الله حسين وحيد خراسانى، 84 ساله، يكى از مراجع تقليد شيعيان 12 امامى در قم مى باشد. ايشان يكى از 7 مرجعى است كه از سوى مجمع مدرسين حوزه علمى قم براى جانشينى آيت الله اراكى پيشنهاد گرديد. وى كه از نظر اين مجمع "مجتهدى جامع الشرايط" خوانده شده بود، تحصيلات خود را در نجف اشرف زير نظر آيت الله العظمى سيّد محسن طباطبائى الحكيم وآيت الله ابو القاسم خوئى گذراند وسپس براى تدريس عازم شهر مذهبى قم شد.
آيت الله خراسانى را همگان به عنوان مرجعى غير حكومتى مى شناسند. اين ويژگى باعث جذب شاگردانى شده است كه براى تحصيل علوم دينى بدور از گرايشهاى حزبى نزد او مى آيند. بعضى از اين شاگردان طلبه هاى خليجى هستند. ايشان استقلال را برگزيده ودر تبعيت از راه و رسم آيت الله خوئى از پذيرش جايگاه حكومتى خوددارى كرده است.
فتواى مرجع مذكور زمانى پس از آن صادر شد كه سايت "تابناك" اعلام كرد آيت الله وحيد خراسانى پيروان مذاهب چهارگانه اهل سنت را مشرك دانسته است. ليكن آقا زاده آيت الله به العربيه نت گفت: اين موضوع صحت ندارد.
فراخوانى به خوشرفتارى و نيكوكارى
"العربيه.نت" چند سؤال را از شيخ حسين وحيد خراسانى پرسيد كه از جمله آنها يكى اين بود كه "آيا صدور فتواى عدم تكفير به نظر شما مى تواند به كاهش تشنجات فرقه اى موجود در خاورميانه كمك كند؟ ليكن ايشان نخواست وارد چنين مباحثى شود و به آنچه در فتوا ذكر كرده بود، اكتفا نمود.
وى به العربيه.نت گفت:" من از همه كسانى سخن مى گويم كه به يگانگى خداوند و پيامبرى خاتم الانبياء معتقد هستند. من به شيعيان مى گويم كه نسبت به كسانى كه به شما ظلم كردند ظلم نكنيد. اين بدان معناست كه شيعيان وظيفه دارند كه نهايت سعى خود را در خوشرفتارى ونيكوكارى بكار بندند. خداوند حتى از ابراز مودت نسبت به كافران نيز ما را منع نكرده است".
آقاى خراساني به اين موضوع نيز اشاره كرد كه ؛ "همزيستى ورعايت حقوق همسايگى يك چيز است، وانحراف از راه صواب يك چيز ديگر"، سپس افزود: " اين امور در ادبيات شيعه موجود است، خلاصه اينكه بايد راه تسامح را با اهل سنت در پيش گرفت".
اصل فتوا
در فتواى آيت الله حسين وحيد خراسانى آمده است: "هر كس به وحدانيت خداوند تبارك وتعالى گواهى دهد و بر پيامبرى محمد صلوات الله عليه وآله و سلم شهادت دهد، مسلمان است، و جان ومال و ناموس او همچون جان و مال و ناموس پيروان مذهب جعفرى مصون و محترم است ".
اين فتوا مى افزايد: "واجب شرعى شما حكم مى كند كه با همه قائلين به شهادتين ـ حتى اگر شما را كافر بپندارند ـ با مدارا رفتار كنيد و در برخورد با آنها شيوه نيكوتر را برگزينيد. اگر هم فرضاً با شما به باطل رفتار كردند بازهم بايد با آنان به شيوه امامان شيعه رفتار كنيد و از طريق حق و عدالتى كه امامان فرموده اند منحرف نشويد ".
در فتواى مذكور همچنين آمده است: "هر كس از آنان بيمار شود بايد به ديدار وعيادت او بشتابيد ، اگر از آنان كسى درگذشت بايد در تشييع جنازه اش شركت كنيد، واگر كسى از ميان آنان به قصد برآورده كردن نيازش رو به سوى شما آورد حاجت وى را بايد برآورده كنيد. بايد خود را تسليم فرمان بارى تعالى كنيد كه فرموده است:( ولا يجرمنكم شنآن قوم على ألا تعدلوا اعدلوا هو أقرب للتقوى) - تجاوزگرى گروهى از مردم شما را به بى عدالتى وادار نكند، عدالت را در پيش گيريد كه به پرهيزكارى نزديكتر است-. و بايد بدانيد كه خداوند مى فرمايد:(ولاتقولوا لمن ألقى إليكم السلام لست مؤمنا) - به آنكه به شما سلام مى كند نگوييد تو مومن نيستى.
رد گزارش "تابناك"
فتواى آيت الله حسين وحيد خراسانى يك ماه پس از گزارشى مى آيد كه " تابناك" پايگاه اينترنتى زير نظر محسن رضائي دبير مجلس تشخيص مصلحت نظام و فرمانده پيشين سپاه پاسداران انقلاب اسلامى، منتشر ساخت مبنى بر آنكه آيت الله وحيد خراسانى پيروان مذاهب چهارگانه مالكى و شافعى وحنبلى و حنفى را در زمره مشركين دانسته واين انديشه را بر مبناى روايتى از مالك بن انس ابراز داشته است.
سايت تابناك افزوده است: آيت الله خراسانى شيخ الازهر و شيخ يوسف قرضاوى را به دليل مواضع اخيرشان عليه تشيع مورد انتقاد قرار داد.
ليكن حاج محسن فرزند و سخنگوى آيت الله به العربيه نت گفت: "آنچه كه تابناك منتشر كرده نا صحيح است و ما توضيح داديم كه موضوع به اشتباه از قول شيخ نقل شده است". وى توضيح ديگرى نداد.
ناظران: تحولى است بزرگ
يكى از ناظران امور مقيم لندن در اين زمينه به العربيه نت گفت: صدور فتواى عدم تكفير تحولى بزرگ بشمار مى آيد.
دكتر عليرضا نورى زاده به العربيه.نت گفت: آيت الله وحيد خراساني بالاترين پايگاه را در بين مراجع تقليد ايران دارد، زيرا او يك مرجع غير حكومتى است. او نماينده نهاد مرجعيت سنتى است كه به ولايت فقيه اعتقادى ندارد و دخالت دين در سياست را مردود مى شمارد. او را مى توان ادامه دهنده راه مراجعى همچون خوئى در نجف دانست ".
وى افزود: "در آغاز دوران آيت الله خامنئي و در جهت تثبيت مرجعيت كه مورد انتقاد و مخالفت شديدى بود نظام جمهورى اسلامى 7 نفر را به عنوان مراجع دينى رسمى معرفى كرد. آقايان خراسانى و خامنه اى از جمله آنها بودند. ليكن آقاى خراسانى براى آنكه جزء مراجع رسمى حكومتى قلمداد نشود، رساله تقليد خود را جمع آورى كرد. .
نورى زاده گفت: " به اعتبار اينكه خراساني نماينده نهاد سنتى تشيع است، در زمينه هاى مربوط به مكتب شيعه و اهل بيت، متعصب بشمار مى آيد. او از جمله مخالفان تلاشهاى دولت براى سياسى كردن مذهب شيعه و يا زير پا نهادن بعضى از مبانى مذهب تشيع براى جلب رضايت پيروان ديگر مذاهب اسلامى بوده است".
وى ياد آور شد " فتواى اخير بيانگر تحولى بسيار مهم است. اين تحول بدان معناست كه همه روحانيان سنتى در ايران– يعنى اكثر روحانيان- در حال حاضر از همگرايى بين شيعه وسنى حمايت مى كنند ".
اين ناظر ايرانى گفت: " مرحوم آيت الله سيد حسين علوى بروجردى در دهه 50 يا 60 قرن گذشته آيت الله محمد تقى قمى را به نمايندگى از خود به قاهره فرستاد تا با علماى اهل سنت تبادل نظر كند. اين تلاش باعث شد كه شيخ محمود شلتوت (شيخ الازهر) فتواى جواز به پيروى از مذهب تشيع به عنوان يكى از مذاهب اسلامى را صادر كند. دار التقريب اسلامى نيز در سال 1956 به وجود آمد. ليكن تشنجى كه در روابط مصر با ايران روى داد باعث توقف آن تلاشها شد. ".
دكتر نورى زاده افزود: "اينك به نظر مى رسد آقاى خراسانى – به عنوان نماينده آيت الله هاى سنتى- با صدور اين فتوا اهل سنت را جناحى ديگر از مسلمين دانسته و تعامل مسلمانى با آنها را به رسميت شناخته است. اين بسيار مهم است و من آن را مهمتر از همه فتواهايى مى دانم كه مراجع حكومتى صادر مى كنند، زيرا فتواهاى آنان مى تواند براى كسب منافع سياسى باشد. فتواى آيت الله وحيد خراسانى بر پايه ى اين اعتقاد شخصى ايشان صادر شده است مبنى بر آنكه زمان همگرايى مذاهب اسلامى رسيده است ".
November 25, 2008 03:53 PM