«مسأله تجاوزها، لطمه‏‌ای سنگین به حکومت»

گفت و گو با علیرضا نوری‏زاده، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر سیاسی

ایرج ادیب‌زاده-راديو زمانه
adibzadeh@radiozamaneh.com

علی لاریجانی، رییس مجلس شورای اسلامی، روز چهارشنبه منکر هرگونه تجاوز جنسی به بازداشت شدگان پس از انتخابات، در زندان‏های ایران شد.
وی گفت: «اگرچه نامه‏ی‏ آقای کروبی در فضای افکار عمومی تکان‏دهنده بود، اما این موضوع از یک ماه پیش در چند سایت اینترنتی مطرح شده بود و کمیته‏ی ویژه‏ی مجلس به آن توجه داشت.» او افزود: «اگر آقای کروبی شواهدی در این زمینه دارد، ارائه دهد تا پیگیری شود.»
انتشار نامه‏ی افشاگرانه‏ی مهدی کروبی، یکی از نامزدهای ریاست جمهوری در مورد تجاوز جنسی به دختران و پسران بازداشت شده، بازتاب گسترده‏ای در ایران و جهان دارد.
رسانه‏های دولتی جمهوری اسلامی، مانند صدا و سیما و روزنامه‏ی ایران، تلاش در تکذیب رویدادهای مطرح شده در این نامه داشتند. اما انتشار این نامه‏ که در آن برای نخستین بار توسط یک شخصیت سیاسی جمهوری اسلامی، به طور عریان، در مورد تجاوز جنسی به زندانیان در ایران، صحبت شده، در رسانه‏ها و افکار عمومی جهان نیز بازتاب فراوانی داشته است.
از آقای علیرضا نوری‏زاده، روزنامه‏نگار، نویسنده و تحلیل‏گر سیاسی، درباره‏ی ارزش نامه‏ی آقای کروبی می‏پرسم:

Download file

ارزش نامه‏ی آقای کروبی بیشتر از این جهت است که ایشان به عنوان یکی از ارکان نظام جمهوری اسلامی، از همان ابتدا، به عنوان یار وفادار آیت‏الله خمینی، نماینده‏ی ایشان در حج، سرپرست بنیاد شهید، دو دوره رییس مجلس، یک دوره هم نایب رییس مجلس و بعد هم نامزد انتخابات ریاست جمهوری، در دو دوره‏ی نهم و دهم، این نامه را نوشته است.
اعتبار آقای کروبی، از یک سو به خاطر جایگاهش در نظام است و از سوی دیگر، به عنوان یک رجل دینی، یعنی دولت‏مردی که صاحب لباس دینی است، عبا و عمامه بر سر و دوش دارد و فارغ‏التحصیل هم حوزه و هم دانشکده‏ی الهیات است، صاحب اعتبار است.
آقای کروبی در طول این سال‏ها هم نشان داده، حتا آن‏جایی که در اوج عصبانیت و آزردگی از نظام است، همیشه خط قرمزها را رعایت کرده و نظام را فراتر از هرچیزی قرار داده است. همیشه هم گفته است که دغدغه‏ی اصلی او حفظ نظام است. اگر هم اخطاری به آقای خامنه‏ای داده، مقدار زیادی از آن در این رابطه بوده که شما با این عمل‏کرد و اعمال‏تان، نظام را به خطر می‏اندازید.

آقای کروبی به موضوعی اشاره می‏کند که دیرگاهی است از جانب زندانیان رها شده، از جانب برخی از مسئولان قدیمی نظام که بریده‏اند، از جانب شماری از شخصیت‏های اصلاح‏طلب و همین‏طور از جانب اپوزیسیون عنوان شده بود و رژیم همیشه مدعی بود که این حرف‏ها ساخته و پرداخته‏ی اپوزیسیون است. اما این بار شخصیتی از درون نظام این حرف را می‏زند.
مسأله‏ی تعرض ناموسی و جنسی به زندانیان سیاسی، مسأله‏ی تازه‏ای نیست. ولی آن‏چه در زندان کهریزک و بعضی از بازداشت‏گاه‏های خصوصی، در طول چند هفته‏ی اخیر رخ داده، به نظر من، از همه‏ی این ابعاد فراتر رفته است؛ به گونه‏ای که فریاد آقای کروبی را درآورده است.
بنابراین، آن‏چه آقای لاریجانی می‏گوید که در سایت‏های اینترنتی چیزهایی شنیده بوده‏اند و در این زمینه تحقیقی صورت گرفته یا پی‏گیری شده است، باید پرسید کدام پی‏گیری؟ وقتی هم‏اکنون در رابطه با شکنجه‏های تکان‏دهنده‏ی بسیاری از زندانیان، هیچ نوع گزارشی در دست نیست و حتا وقتی فرزند آقای روح‏الامینی دهانش خورد می‏شود و به قتل می‏رسد، وزیر بهداری مدعی می‏شود که ایشان بر اثر مننژیت در زندان درگذشته است، آقای لاریجانی از کدام گزارش تحقیقی یاد می‏کند؟
در کجا بررسی کرده‏اند و متوجه شده‏اند که ادعاهای آقای کروبی درست نیست؟ به گمان من، آقای کروبی، با طرح این قضیه، آن تتمه آبرویی را هم اگر نظام داشت، حتا نزد مؤمنان به این نظام، به باد داد و آشکار کرد که در زندان‏های ولی فقیه چه جنایاتی صورت می‏گیرد که در منطقه و در ایران، نظیر ندارد. شاید فقط در زندان‏های صدام حسین شاهد چنین عمل‏کردی بودیم.
به منطقه اشاره کردید؛ بازتاب این نامه در کشورهای اسلامی، به ویژه کشورهای عربی که گفته می‏شد در برخی از آن‏ها محمود احمدی‏نژاد در میان مردم کوچه و بازار محبوبیت پیدا کرده است، چه بوده است؟
آقای احمدی‏نژاد بعد از این انتخابات، اگر محبوبیت یا آبرویی هم داشت، از دست داد. امروز مردم به برکت وجود تلویزیون‏های ماهواره‏ای بزرگی نظیر العربیه، الجزیره، ام‏بی‏سی و… که میلیون‏ها بیننده دارند، لحظه به لحظه رویدادهای ایران را دنبال کرده‏اند.
این مردمی که خود نیز اغلب گرفتار استبداد هستند، وقتی احمدی‏نژاد، تبدیل به نماد استبداد می‏شود، هر حرفی هم راجع به فلسطین و غیره بزند، دیگر برایشان ارزشی ندارد.
مطلبی که آقای کروبی عنوان کرد، عجیب به صورت گسترده‏ای پخش شد و ظاهراً بعضی از این کشورهای عربی منتظر چنین نامه‏ای بودند که ثابت کنند رژیمی که در ایران ادعای اسلام ‏پناهی می‏کند، هیچ ارتباطی با اسلام ندارد و جرایمی که در زندان‏های این رژیم رخ می‏دهد، در هیچ‏کدام از کشورهای منطقه روی نمی‏دهد.
بسیاری از این رژیم‏های عربی، استبدادی و بعضاً سرکوب‏گر هم هستند. ولی در داخل زندان‏هایشان، ضوابطی وجود دارد. ممکن است زندانی را شکنجه کنند، شلاق بزنند، داغش کنند، ناخنش را بکشند، ولی تعرض به ناموس، مسأله‏ای است که اصولاً در ذهن آنان نمی‏گنجد و نمی‏توانند بپذیرند که می‏توان در زندان به ناموس فردی تعرض کرد و جوانان پسر یا دختر مورد تعرض قرار بگیرند.
این قابل قبول نیست. یعنی، حتا آن شکنجه‏گر نیز از این کار امتناع می‏کند. بنابراین، آنان با گزارش آقای کروبی و تحلیل و تفسیرهایی که در رابطه با او بوده است، می‏گویند: در ایران با یک نوع آدم‏های دیگری روبرو هستیم که حاضرند تمام مبانی دین و اخلاق را زیرپا بگذارند و به زندانی دست و پا بسته‏ی مفلوکی که در چنگ دارند، آزار جنسی برسانند.
در همین زمان کوتاه انتشار نامه‏ی آقای کروبی، چند زندانی پیشین، از جمله خانم رویا طلوعی، در گفت‏ و گو با رادیوهای خبری و خانم دیگری که ایشان هم کُرد است، مقابل دوربین رضا علامه‏زاده، آشکارا از تجاوز جنسی به آنان، در زندان‏های جمهوری اسلامی گفته‏اند. پرسش این است که فکر می‏کنید در ایران هم قربانیان این رویدادها، حاضر به صحبت باشند؟
به طور قطع! این مسأله می‏تواند دو اثر داشته باشد؛ در رابطه با فعالان، آن‏هایی که مصمم هستند مبارزات خود را ادامه بدهند، می‏تواند در وهله‏ی اول، ایجاد وحشت کند. شاید این جنبه‏ی وحشت‏آفرینی آن هم مورد توجه نظام باشد. ولی در عین حال، هم‏زمان، خانواده‏ی افرادی که مورد چنین ظلمی قرار می‏گیرند و خود این افراد می‏توانند باعث تحریک جامعه شوند به این که در این زمینه، واکنش نشان بدهند.
مطمئن هستم که این مبحث در ایران تازه باز شده است و ادامه پیدا خواهد کرد. در آینده خواهیم دید که این ماجرا به همین‏جا و تذکر آقای کروبی و شکایتش، ختم نخواهد شد. به هرحال، نمایندگان شرافت‏مندی در مجلس هستند که بر خلاف آقای لاریجانی نمی‏خواهند روی مسأله سرپوش بگذارند و پشت سر بگذارند.
نه، کسانی هستند که پی‏گیر این کار خواهند شد و من مسلم می‏دانم که این ماجرا لطمه‏ی سنگینی به جمهوری اسلامی وارد خواهد کرد.